ယေန႔ဂစ္တာ ဆုိသည္မွာ ...

၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၁၄) ရက္ေန႔ညခ်မ္းအခိ်န္တြင္ ကမ္းနားဟိုတယ္၌ 'ဂါအဲရိွရွ္' (Gaëlle Chiche) ႏွင့္ 'ဖရန္စစ္စကိုဘဲနီေရး' (Francisco Bernier) ဟူေသာ ဂစ္တာပညာရွင္ဇနီးေမာင္နံွ (၂)ဦးျဖင့္ဖဲြ႔စည္းထားေသာ 'ဒူယိုအက္စေတာ' (Duo Astor) အဖဲြ႔မွ ဂႏၲဝင္ဂစ္တာ ေတးဂီတ ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္ပဲြတစ္ခု က်င္းပသြားခဲ့ပါသည္။ စပိန္ဂစ္တာပညာရွင္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ 'ဖါနန္ဒိုေဆာ' (Fernando Sor) ၏လက္ရာ 'ဖန္တရွား အိုပတ္(စ) ၅၄' (Fantaisie Opus 54) ေတးစုကို အဖြင့္ပိုင္းတြင္ လက္ရာေျမာက္စြာ တင္ဆက္သြားျပီး၊ ေဖ်ာ္ေျဖပဲြအစီအစဥ္အျပီးတြင္ အထူးလက္ေဆာင္အျဖစ္ 'ဖရန္စစ္စကိုတာရီဂါ' (Francisco Tárrega) ၏ လက္ရာမြန္ 'ရီကာဒိုစ္ဒီလာ အယ္လ္ဟမ္ဘရာ' (Recuerdos de la Alhambra) ကို တီးခတ္ေဖ်ာ္ေျဖ သြားခဲ့ရာ ထိုပညာရွင္ေမာင္နံွ (၂) ဦးအား ေက်းဇူးတင္လ်က္နားဆင္ခဲ့ရပါသည္။ ထိုစပိန္ေတးျပဳဆရာႀကီးႏွစ္ဦးစလံုးမွာ ကြ်န္ေတာ္၏အသည္းစဲြပညာရွင္မ်ား ျဖစ္ၾက၍ ဂႏၲဝင္ဂစ္တာေတးသြားမ်ား စင္တင္ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္ပဲြကို ျမတ္ႏိုးနားဆင္လိုေသာ အိမ္မက္တစ္ခုမွာ ဂီတကေဝတို႔ ေမွာ္ဝင္ဂီတ၏ ညိႇဳ႕ငင္ဖမ္းစားမႈအာ႐ံုျဖင့္ ထိုညခ်မ္းတြင္ ျပီးျပည့္စံုျခင္းသို႔ေရာက္ရိွခဲ့ပါသည္။ အိမ္အျပန္လမ္းတြင္ အေတြးတစ္စက ရစ္ပတ္ေႏွာင္ဖဲြ႔ထားသည္မွာေတာ့ "ယေန႔ဂစ္တာဆိုသည္မွာ ... "

ယေန႔အခါ ဂစ္တာသည္ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္မႀကံဳစဖူး လူႀကိဳက္မ်ားထင္ရွားလာေသာ အေနအထားတစ္ခုသို႔ ေရာက္ရိွလ်က္ရိွျပီး၊ အိမ္တြင္းသံုး တူရိယာ မိသားစုဝင္ျဖစ္ေသာ စႏၵယားႏွင့္ပင္ ရင္ေဘာင္တန္း ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္သည့္အေျခအေနတြင္ရိွေနပါသည္။ အမ်ားက သီခ်င္းသံအား ေနာက္ခံတဲြဖက္ပံ့ပိုးရန္အတြက္သာ တူရိယာပစၥည္းကို သံုးစဲြေနၾကဆဲမွာပင္ မ်ားစြာေသာသူတို႔သည္ ၄င္းတို႔၏ စြမ္းရည္ကိုျမႇင့္တင္ရင္း တစ္ကိုယ္ေတာ္ လက္စြမ္းျပေဖ်ာ္ေျဖတီးခတ္ရန္ အခြင့္အလမ္းမ်ားကိုရွာေဖြလ်က္ေနၾကရာ၊ ယခုအခါ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအႏွံ႔ရိွ မ်ားစြာေသာၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ပင္ အေပ်ာ္တမ္းဂီတသမားမ်ား ေတြ႔ဆံုတီးခတ္ ေဖ်ာ္ေျဖႏိုင္ၾကေသာ ဂစ္တာအစည္းအ႐ံုးမ်ား တစ္ခုမက တည္ရိွေနၾကေပျပီ။

ယခုအခါ အေနာက္တိုင္းဂႏၲဝင္ဂီတဟု ၿခံဳငံုေခၚေဝၚလ်က္ရိွေနၾကေသာ ေရွးဂစ္တာပညာရွင္ႀကီးမ်ား၏ ဂီတေတးသြားမ်ားကို အဓိကေခတ္ႀကီး ငါးေခတ္အျဖစ္ အကိုးအကားအေနႏွင့္ ခဲြျခားသတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္။ ထိုကာလတစ္ခုစီသည္ ထင္ရွားေသာ ေသာတပႆာဒႏွင့္ ေတးသြားသီကံုးဖဲြ႔ႏဲြ႔ပံုနည္းစံနစ္ တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာမႈတို႔ကို ကိုယ္စားျပဳလ်က္ ရိွၾကျပီး ကဲြျပား ျခားနားေသာ ဂီတပံုသ႑ာန္ႏွင့္ ေသာတအာ႐ံု မ်ားကို ခံစားရရိွႏိုင္သည္။ သို႔ရာတြင္ ေခတ္တစ္ေခတ္ခ်င္း တျဖည္းျဖည္း အစားထိုးကူးေျပာင္း သြားသည့္အေလ်ာက္ ဂီတပံုသ႑ာန္မ်ားမွာလည္း တစ္မ်ိဳးႏွင့္တစ္မ်ိဳး ကူးလူးယွက္ႏြယ္လ်က္ရိွၾကေပသည္။ ထိုေခတ္မ်ားႏွင့္ ၄င္းတို႔၏ခုႏွစ္ကာလမ်ားကို အၾကမ္းအားျဖင့္ေအာက္ပါအတိုင္းစဥ္းစားသတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္။

ေရေနးဆင့္ေခတ္ေႏွာင္း (The Late Renaissance) ၁၅၀၀ - ၁၆၁၀
ဘာေရာ့ေခတ္ (The Baroque Period) ၁၆၁၀ - ၁၇၅၀
ဂႏၱ၀င္ေခတ္ (The Classical Period) ၁၇၅၀ - ၁၈၂၀
႐ိုမန္တစ္ေခတ္ (The Romantic Period) ၁၈၂၀ - ၁၉၀၀
မ်က္ေမွာက္ေခတ္ (The Contemporary Period) ၁၉၀၀ - ေနာက္ပိုင္း

ဂစ္တာ၏ဘိုးေဘးဘီဘင္တူရိယာႏွစ္မ်ိဳးကို အာဖရိကအေနာက္ေျမာက္ပိုင္းရိွ မူးရ္လူမ်ိဳး မ်ား ေအဒီ ေျခာက္ရာစု (ခရစ္သကၠရာဇ္ ၇၁ ခုႏွစ္) တြင္ စပိန္ကို ဝင္ေရာက္ က်ဴးေက်ာ္ရာမွ စတင္သိရိွခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေပသည္။ 'ေရေနးဆင့္ေခတ္' ေႏွာင္းပိုင္းကာလ (၁၆ ရာစု မွ ၁၇ ရာစုအေစာပိုင္းအထိ) တြင္ ဂစ္တာ၏ ဆင္တူေရွ႕ေျပးတူရိယာျဖစ္ေသာ 'လု(တ္)' (Lute) ဟုေခၚသည့္ (ႀကိဳး ၅ စံုႏွင့္အထက္ တပ္ဆင္ ထားေသာ လက္ကြက္မ်ားပါသည့္ ရွည္လ်ားေသာ လက္တံႏွင့္ ပီးယား သစ္ေတာ္သီးျခမ္း သ႑ာန္ အိုးရိွေသာ) ႀကိဳးတပ္တူရိယာမွာ ဂီတပညာသည္မ်ားႏွင့္ အေပ်ာ္တမ္းဂီတသမားမ်ား အၾကားတြင္ အလြန္ေရပန္းစား၍ အဓိကသံုးစဲြ တီးခတ္ ခဲ့ၾကသည္။ သမိုင္းစဥ္တစ္ေလွ်ာက္အနီးစပ္ဆံုး ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရိွေသာ ေခတ္ၿပိဳင္ကာလမွာ အဂၤလိပ္ အဲလစ္ဇဘက္ေခတ္ (၁၅၃၃ မွ ၁၆ဝ၃ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္ အပ်ိဳစင္ဘုရင္မဟု လူသိမ်ားသည့္ ပထမ အဲလစ္ဇဘက္ဘုရင္မ အုပ္စိုးခဲ့ေသာကာလ) ေလာက္တြင္ျဖစ္ေပမည္။ လုတ္အမ်ိဳးအစားမ်ားႏွင့္ ႀကိဳးညႇိပံုအမ်ိဳးမ်ိဳး ရိွရာအသံုးမ်ားေသာ ႀကိဳးညႇိပံုမ်ားမွာ ႀကိဳး ၄ ႀကိဳး မွ ၈ ႀကိဳး သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ႀကိဳးတဲြ အစံုလိုက္မ်ား တပ္ဆင္ထားပါသည္။
၄ ႀကိဳးတပ္ လု(တ္) တြင္ ေအာက္ဆံုးႀကိဳး (နံပါတ္ ၁) ကို A သံ၊ (ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းတည္း၊ ယေန႔ေခတ္ ဂစ္တာမ်ား၏ ၁ႀကိဳး နံပါတ္ ၅ အကြက္မွအသံ)၊ နံပါတ္ ၂ ကို E သံ (ႏွစ္ႀကိဳးတဲြသံတူ (Unison) - ယေန႔ဂစ္တာ၏ ၁ႀကိဳးလႊတ္သံ)၊ နံပါတ္ ၃ ကို C သံ (ႏွစ္ႀကိဳးတဲြသံတူ (Unison) - ၂ႀကိဳး ပထမအကြက္)၊ နံပါတ္ ၄ ႀကိဳးအား G သံ (ႏွစ္ႀကိဳးတဲြ အနိမ့္တသံ၊ အျမင့္တသံ Octave) ဟူ၍တပ္ဆင္ထားပါသည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဂီတသေကၤတ (International Notes or Pucca Notation) ျဖင့္ေဖၚျပပါက ေအာက္ပါအတိုင္းေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။

၅ ႀကိဳးတပ္လု(တ္) တြင္မူ E သံ၊ B သံ၊ F# သံ ႏွင့္ D သံ(ႏွစ္ႀကိဳးတဲြ) A သံ၊ E သံ (တစ္ႀကိဳးမွငါးႀကိဳးအထိ) အစဥ္လိုက္ တပ္ထားပါသည္။ ယေန႔ေခတ္ဂစ္တာမ်ားႀကိဳးညႇိေသာ အသံႏွင့္ နံပါတ္(၃)ႀကိဳးမွလဲြလွ်င္အားလံုးတူပါသည္။ ၄င္းတြင္ ယေန႔ဂစ္တာမ်ား၏ နံပါတ္ (၃)ႀကိဳး အစား နံပါတ္ (၄) ႏွင့္ (၃) ကို ႏွစ္ႀကိဳးပူးတပ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ၄င္း၏နံပါတ္ (၃) ႀကိဳးသည္ ယခု နံပါတ္(၃) ႀကိဳးထက္ အသံတစ္ဝက္ (Semitone) ေခၚ လက္ကြက္တကြက္စာ အသံနိမ့္ပါသည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဂီတသေကၤတျဖင့္ ေဖၚျပပါက ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။ ထူးျခားသည္မွာ ထိုနံပါတ္ (၃)ႀကိဳးအစံုအား ေမဂ်ာတတိယသံ (Major Third သံ) ကို ယူညိႇထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

၈ ႀကိဳးတပ္ လု(တ္) တြင္ ေအာက္ဆံုးႀကိဳး (နံပါတ္ ၁) ကို G သံ၊ (ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းတည္း၊ ယေန႔ဂစ္တာမ်ား၏ ၁ႀကိဳး နံပါတ္ ၃ အကြက္မွအသံ)၊ နံပါတ္ ၂ ကို D သံ (ႏွစ္ႀကိဳးတဲြသံတူ () - ယေန႔ဂစ္တာမ်ား၏ ၂ႀကိဳး နံပါတ္၃အကြက္မွအသံ)၊ နံပါတ္ ၃ အား A သံ (ႏွစ္ႀကိဳးတဲြသံတူ (Unison) - ၃ႀကိဳး ၂အကြက္)၊ နံပါတ္ ၄ ႀကိဳးကို E သံ (ႏွစ္ႀကိဳးတဲြသံတူ (Unison) - ၄ႀကိဳး ၃အကြက္)၊ နံပါတ္ ၅ ႀကိဳးအား C သံ (ႏွစ္ႀကိဳးတဲြသံတူ (Unison) - ၅ႀကိဳး ၃အကြက္)၊ နံပါတ္ ၆ ႀကိဳးကို G သံ (ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းတည္း၊ - ၆ႀကိဳး ၃အကြက္)၊ နံပါတ္ ၇ ႀကိဳးကို F သံ (ႏွစ္ႀကိဳးတဲြသံတူ (Unison) - ၆ႀကိဳး ၁အကြက္)၊ နံပါတ္ ၈ ႀကိဳးအား D သံ (ႏွစ္ႀကိဳးတဲြ အနိမ့္တသံ၊ အျမင့္တသံ Octave) မ်ားျဖင့္ညိႇထားပါသည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဂီတ သေကၤတျဖင့္ေဖၚျပပါက ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။

အျခားဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း အလားတူ အေျခအေနမ်ားရိွခဲ့ေသာ္လည္း စပိန္ တြင္မူ လု(တ္) ကဲ့သို႔ပင္ တီးခတ္ရေသာ္လည္း ယေန႔ေခတ္ဂစ္တာႏွင့္ ပံုသ႑ာန္ပိုမိုဆင္တူသည့္ 'ဗီဟ်ဴလာ' (Vihuela) ဟုေခၚသည့္တူရိယာမွာ ပိုမိုေရပန္းစားခဲ့ေပသည္။







ဗီဟ်ဴလာသည္ ႀကိဳး ၆ႀကိဳးတပ္ျဖစ္၍ ၄င္း၏ႀကိဳးညိႇပံုကို ေအာက္တြင္ ေဖၚျပထားပါသည္။

၄င္းကိုေလ့လာၾကည့္ပါက နံပါတ္ ၃ႀကိဳးကို F# သံ (လက္ရိွဂစ္တာ၏ နံပါတ္၃ႀကိဳးထက္ အသံတစ္ဝက္ (Semitone) နိမ့္) ညိႇ ထားသည္မွအပ က်န္အသံအားလံုးသည္ ယေန႔ဂစ္တာ၏ ႀကိဳးညိႇပံုႏွင့္ အတူတူပင္ျဖစ္ပါသည္။ ကဲြျပားသည္မွာ ဗီဟ်ဴလာသည္ ႀကိဳး ၆စံု (အသံတူ (Unison) ႏွစ္ႀကိဳးတဲြစီ) တပ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

'ဘာေရာ့ေခတ္ဦး' ပိုင္းကာလ၊ ၁၇ ရာစုႏွစ္သို႔ေရာက္ေသာအခါ လု(တ္) အေပၚစိတ္ဝင္စားလူႀကိဳက္မ်ားမႈမွာ မ်ားစြာက်ဆင္းခဲ့ ပါသည္။ အေၾကာင္းရင္းမွာ ႀကိဳးအပိုမ်ားထည့္သြင္းတပ္ဆင္ကာတီးခတ္မႈေၾကာင့္ ထိုႀကိဳးမ်ားကိုညႇိရသည္မွာအလြန္ခက္ျပီး တီးခတ္ရာတြင္လည္း ႐ႈပ္ေထြးသည့္အတြက္ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၊ ၁၇ ရာစုႏွစ္အကုန္ပိုင္းကာလ(ဘာေရာ့ေခတ္လယ္) ေလာက္တြင္ စိတ္ဝင္စားမႈအသစ္တစ္ခု စတင္ေပၚထြန္း လာျပီး ၄င္းမွာ ဂစ္တာပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုကာလက 'ဘာေရာ့ဂစ္တာ' ဟုဆိုၾကသည့္ဂစ္တာတြင္ ႀကိဳးငါးေခ်ာင္း သို႔မဟုတ္ ႀကိဳး ၅ စံု (ႏွစ္ႀကိဳးတဲြ ၁ဝ ေခ်ာင္း) တပ္ျဖစ္ျပီး ထိုႀကိဳး ၁ စံုစီအား ထပ္တူညီသံ (Unison) (သို႔မဟုတ္) နႈန္းျမင့္ သံတူတစ္သံ (Octave) ျမႇင့္ကာအသံ ထုထည္အား ေကာင္းေစရန္ ညႇိထားၾကျပီး ယခုေခတ္ဂစ္တာမ်ား၏အျမင့္ႀကိဳး ၅ႀကိဳး (၁ ႀကိဳး မွ ၅ ႀကိဳး) ႏွင့္ တူညီေပသည္။ ႀကိဳးငါးစံုတပ္ျဖစ္ပါက ၁၊ ၂၊ ၃ ႀကိဳးမ်ားမွာ ႏွစ္ႀကိဳးတဲြသံတူ (Unison) မ်ားျဖစ္ျပီး ၄ ႏွင့္၅ ႀကိဳးမွာ ႏွစ္ႀကိဳးတဲြ အနိမ့္တသံ၊ အျမင့္တသံ (Octave) မ်ားျဖင့္ညႇိထားပါသည္။

ဘားေရာ့ဂစ္တာႀကိဳးညႇိပံုႏွင့္ ယေန႔ေခတ္ ၁၂ႀကိဳးတပ္ဂစ္တာမ်ား၏ႀကိဳးညႇိပံုမ်ားကို နိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ႏိုင္ေစရန္ ေအာက္တြင္ ေဖၚျပ ထားပါသည္။

ဘားေရာ့ဂစ္တာႀကိဳးညႇိပံု

ေခတ္ေပၚ (၁၂)ႀကိဳးတပ္ ဂစ္တာ ႀကိဳးညိႇပံု

ဒုတိယေျမာက္ ခ်ားလ္စ္ဘုရင္၏ (၁၆၃ဝ-၁၆၈၅ ခုႏွစ္) နန္းတြင္းအသိုင္းအဝန္းတြင္ ထိုေခတ္ျမင္ကြင္းအား 'ေလာကစၾကာဝဠာတစ္ခုလံုးတီးခတ္မႈ' ဟုပင္ ထိုေခတ္ကာလ လူအမ်ားက တင္စားသံုးစဲြၾကရသည္အထိ လူႀကိဳက္မ်ားထင္ရွားခဲ့ျပီး၊ ျပင္သစ္ျပည္တြင္လည္း ကိုယ္တိုင္ ဂစ္တာသမားတစ္ဦးျဖစ္ေသာ လူဝီ ၁၄ ဘုရင္ (၁၆၃၈-၁၇၁၅ ခုႏွစ္) ၏ နန္းတြင္းအသိုင္းအဝန္းတြင္လည္း အဂၤလန္ႏွင့္ မ်ားစြာတူညီေသာ အလားတူအေျခအေနမ်ိဳး တည္ရိွခဲ့ေပသည္။

လု(တ္)ကဲ့သို႔ပင္၊ ထိုေခတ္ကာလက ဂစ္တာေတးသြားေတးခ်င္းမ်ား သီကံုးဖဲြ႔ႏဲြ႔ခဲ့ၾကသူအမ်ားစုမွာ ဂစ္တာသမားမ်ားကိုယ္တိုင္ပင္ ျဖစ္ၾကသည္။ ၄င္းတို႔အထဲမွ အထင္ရွားဆံုးပုဂၢိုလ္မ်ားမွာ 'ဖရန္စစၥကို ေကာ္ဘက္တာ' (Francisco Corbetta)၊ လူဝီ-၁၄ ဘုရင္၏နန္းတြင္းဂီတပညာရွင္ '႐ိုဘဲ ဒဗီးေစး' (Robert de Vissée) ႏွင့္ 'ဂတ္စပါဆန္႔ဇ္' (Gasper Sanz) (ေဘးပံု) တို႔ျဖစ္ၾကျပီး ၄င္းတို႔ ေတးသြားမ်ားမွာ ဂီတပညာပိုင္းဆိုင္ရာျပီးျပည့္စံုမႈႏွင့္ လူအမ်ားအား ဆဲြေဆာင္လႊမ္းမိုး ညႇို့ငင္ဖမ္းစားႏိုင္မႈ ရိွသည္ မွန္ေသာ္လည္း၊ ႀကီးက်ယ္ထင္ရွားေသာ လု(တ္)ပညာရွင္မ်ားျဖစ္သည့္ 'ဂြ်န္ေဒါင္းလင္း' (John Downland)၊ 'ေဟာလ္ဘုန္း' (Holborne)၊ '႐ိုဆက္ေတး' (Rosseter)၊ 'ကပ္တင္း' (Cutting) ႏွင့္ အျခားပညာရွင္မ်ား၏လက္ရာမ်ားႏွင့္ နိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ပါက ခမ္းနားသိမ္ေမြ႔မႈႏွင့္ ထူးျခားေျပာင္ေျမာက္မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းေနလ်က္ရိွေပသည္။

အထက္တန္းလႊာလူ့အဖဲြ႔အစည္း၏အေရးေပးအေလးထားမႈကိုခံစားရရိွခဲ့ေသာေခတ္ ကုန္ဆံုးျပီးေနာက္၊ ဂစ္တာသည္ ေရပန္းစား လူႀကိဳက္မ်ားမႈ က်ဆင္းလာျခင္းကို 'ဂႏၲဝင္ေခတ္' အားကိုယ္စားျပဳသည့္ ၁၈ ရာစုေခတ္အလယ္ပိုင္းေလာက္တြင္ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရ ေလသည္။ ယင္းအျဖစ္တြင္အနည္းဆံုးအားျဖင့္ လူတစ္ဦးကအေသအခ်ာရည္ရြယ္စီစဥ္ထားေသာ အားထုတ္မႈသည္လည္း တစ္စိတ္တစ္ေဒသ ပါဝင္မည္ဟု ယိုးစြပ္ေျပာၾကားခဲ့ၾကပါသည္။ 'ဟာ(ပ္)စီေကာ့ဒ္' (Harpsichord) ဟုေခၚသည့္ အေနာက္တိုင္း ႀကိဳးတပ္တူရိယာ (စႏၵယားကဲ့သို႔ ခလုတ္မ်ားျဖင့္ တီးခတ္သည့္ လက္ကြက္မ်ားပါေသာႀကိဳးတပ္တူရိယာတစ္မ်ိဳး - ၁၆ ရာစုမွ ၁၈ ရာစု အထိ တြင္က်ယ္စြာသံုးခဲ့ၾကသည္) မ်ားကို ထုတ္လုပ္ေသာ 'ဂ်က္ေကာ့ဘ္ကတ္မင္း' ဆိုသူက ဂစ္တာကို ေမွးမိွန္ေသးသိမ္ေရပန္းမစားေစလိုေသာရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ အၾကံအစည္တစ္ခုကို ၾကံစည္ခဲ့ပါသည္။ ယင္းမွာ အေပါစားဂစ္တာမ်ား ကို အေစခံမိန္းကေလးမ်ား၊ လမ္းေပၚမွဂီတသမားမ်ားထံသို႔ေစ်းေပါေပါႏွင့္ အေရအတြက္မ်ားမ်ား ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဴးခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ မ်ားမၾကာမီ 'ဟာ(ပ္)စီေကာ့ဒ္' မွာ ျပန္လည္ေရပန္းစားလာခဲ့သည္ကို ေထာက္႐ႈျခင္းအားျဖင့္ သူ့အၾကံအစည္မွာ ေအာင္ျမင္ခဲ့ပံုေပၚေပသည္။ ဘာေရာ့ဂစ္တာမွာမူေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ရျပီး၊ 'ဆစ္တန္း' (Cittern) ဟုေခၚေသာတူရိယာတစ္မ်ိဳး (ေနာက္ေက်ာအျပားပံုစံ မယ္ဒလင္ ႏွင့္ဆင္တူကာ လက္ခတ္ျဖင့္တီးခတ္ရေလ့ရိွသည့္ ႀကိဳးတပ္တူရိယာ) ျဖင့္ ၄င္းေနရာကိုအစားထိုးၾကေလသည္။ ထိုတူရိယာကို 'အဂၤလိပ္ဂစ္တာ' ဟုလည္းလူသိမ်ားၾကျပီး၊ 'ဂစ္တာ' ဟုလည္း မၾကာခဏ အလြယ္တကူပင္ေခၚေဝၚေလ့ရိွၾကေလသည္။ အေၾကာင္းမွာ ယခင္က ဂစ္တာအစစ္က သိမ္းပိုက္ထားေသာ အေပ်ာ္တမ္းဂီတ၏ လက္စဲြတူရိယာေနရာကို ထို တူရိယာက ဝင္ေရာက္ ေနရာယူ လိုက္ျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေပလိမ့္မည္။

ထိုအေၾကာင္းကိုေထာက္႐ႈလ်က္ ဂစ္တာအတြက္သီးျခားစဥ္းစားသံုးသပ္ၾကည့္မည္ဆိုပါက 'ဂႏၲဝင္ေခတ္' ႏွင့္ '႐ိုမန္တစ္ေခတ္' တို႔အား ေထြးပိုက္ထားေသာ (၁၉) ရာစုေခတ္ကာလကို ပိုမိုလြယ္ကူရွင္းလင္းေစရန္အတြက္ ေခတ္တစ္ေခတ္တည္းအျဖစ္ ယူဆပါကလည္း ရေကာင္းေပသည္။

၁၈၁၅ ခုႏွစ္သို႔ေရာက္ေသာအခါ ဂစ္တာအေပၚစိတ္ဝင္စားမႈမ်ား အဂၤလန္တြင္ ျပန္လည္ရွင္သန္ႏိုးၾကားလာခဲ့သည္မွာ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ သို႔ စပိန္ထိပ္တန္းဂီတပညာရွင္ ေတးျပဳအေက်ာ္အေမာ္ႀကီး 'ဖါနန္ဒို ေဆာ' (Fernando Sor) (၁၇၈-၁၈၃၉ ခုႏွစ္) ဆိုက္ေရာက္လာမႈမွ စတင္ျပန္႔ႏွံ႔ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခါတြင္မူ ဂစ္တာတြင္ ႀကိဳးအပိုတစ္ေခ်ာင္း ထပ္မံတပ္ဆင္ထားျပီး အသံစံုလင္ၾကြယ္ဝမႈ ႏွင့္ ဂီတဆိုင္ရာစြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားအခန္းက႑တြင္ တန္ဆာဆင္ခဲ်႕ထြင္ထားျပီးျဖစ္ရာ ဖါနန္ဒိုေဆာ မွ သူ၏ေတးဖဲြ႔သီမႈအပိုင္းႏွင့္ တီးခတ္ေဖ်ာ္ေျဖမႈအပိုင္း ႏွစ္ပိုင္းလံုးတြင္ ထိုေျပာင္းလဲမႈႏွစ္မ်ိဳး၏အက်ိဳးတရားအား လက္ရာေျမာက္ ကြ်မ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္စြာ ထည့္သြင္းတင္ဆက္ျပသသြားခဲ့သည္။ 'ေဆာ' ႏွင့္ သူ၏ေခတ္ၿပိဳင္ပညာရွင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ 'ဒီယိုနီဆီယို အဂြါဒို (၁၇၈၄-၁၈၄၉ ခုႏွစ္)' (Dionisio Aguado)၊ 'ဖါဒီနန္ဒိုကာ႐ူလီ (၁၇ဝ-၁၈၄၁ ခုႏွစ္)' (Ferdinando Carulli) ႏွင့္ 'ေမာ႐ိုး ဂ်ဴလီယာနီ (၁၇၈၁-၁၈၂၉ ခုႏွစ္)' (Mauro Giuliani) တို႔၏ေအာင္ျမင္မႈမ်ားေၾကာင့္ '႐ိုမန္တစ္' ေခတ္ဦး ကာလတြင္ ဂစ္တာအေပၚ လူအမ်ား၏စိတ္အာ႐ံုဝင္စားမႈဒီေရအဟုန္ ျပန္လည္တိုးတက္လာခဲ့ပါလွ်က္ႏွင့္ပင္ ၁၈၃၉ ခုႏွစ္၌ 'ေဆာ' မထင္မရွား ကြယ္လြန္သြားခဲ့ရရွာျခင္းမွာ သူ့ေအာင္ျမင္မႈမ်ားႏွင့္ နိႈင္းယွဥ္လိုက္ပါက မထိုက္တန္လိုက္ေလ ဟုပင္ ဆိုရေပမည္။
အလ်ဥ္းသင့္၍ တင္ျပရေသာ္ ယေန႔ ဂႏၱ၀င္ဂစ္တာသမားမ်ား သံုးစြဲလ်က္႐ွိေနၾကသည့္ ညာဘက္လက္သည္း အ႐ွည္ ထားသည့္ ဂစ္တာတီးနည္းပံုစံမွာ စပိန္မွလာ၍ ျပင္သစ္ျပည္ပါရီၿမိဳ႔တြင္အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့သူ 'အဂြါဒို' ၏ နည္းစံနစ္ပင္ျဖစ္ေပသည္။ အီတလီႏိုင္ငံ ေနပယ္လ္ၿမိဳ႔သားျဖစ္သူ 'ဖါဒီနန္ဒိုကာ႐ူလီ' မွာလည္း ပါရီသို႔ေ႐ႊ႔ေျပာင္းအေျခခ်ခဲ့ၿပီး၊ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေတးသြားမ်ားကို ေတးခ်င္း႐ွည္ေတးစုေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ျဖင့္ သီကံုးထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီး၊ ဂစ္တာနည္းျပတစ္ဦးအျဖစ္လည္း အလြန္ေအာင္ျမင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ တီးခတ္ရာတြင္လြယ္ကူ႐ွင္းလင္းသေလာက္ နား၀င္ပီယံျဖစ္လွေသာ ေတးသြားအတိုမ်ား ေရးဖြဲ႔သင္ၾကား ရာတြင္လည္း ပါရမီ႐ွင္ တစ္ဦး ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ထိုသင္ၾကားနည္းစံနစ္မွာအလြန္ပင္ေအာင္ျမင္ထင္႐ွားခဲ့ၿပီး ယေန႔ထက္တိုင္ ျပန္လည္ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ီေနရဆဲျဖစ္သည္။ ၁၉ရာစုအေစာပိုင္းကာလ၏ ဂစ္တာပညာ႐ွင္ေတးျပဳဆရာအေက်ာ္အေမာ္ 'ဂ်ဴလီယာနီ' မွာမူ၊ အီတလီလူမ်ိဳး တစ္ဦးျဖစ္၍ ဩစႀတီးယားႏိုင္ငံ ဗီယင္နာၿမိဳ႕တြင္အေျခခ်ေနထိုင္ၿပီး 'ဘီသိုဗင္' (Beethoven) အပါအ၀င္ ထိုေခတ္က အျခားထင္႐ွားေသာ ျပယုဂ္ ဂီတပညာ႐ွင္ႀကီးမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆံုရင္းႏွီးခဲ့သည္။ သူ႔လက္ရာမ်ားကို ေလးစားဂုဏ္ျပဳသည့္အေနျဖင့္ သူ့အားအသည္းစြဲၾကေသာ ပရိႆတ္မ်ားက အဂၤလန္တြင္ 'ဂ်ဴလီယာနီယဒ္' (The Giulianiad) ဟုအမည္႐ွိေသာ မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ကိုပင္ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ျဖဴးလ်က္႐ွိၾကသည္။

ေနာက္ထပ္တဖန္ ဂစ္တာအား တစ္ကိုယ္ေတာ္လက္စြမ္းျပ ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္ႏိုင္သည့္ တူရိယာ အျဖစ္ လူထုအေပၚ အာ႐ံု၀င္စားမႈကို စပိန္လူမ်ိဳးတစ္ဦးမွ ျပန္လည္ရယူ ေပးခဲ့ႏိုင္ျပန္သည္။ ထိုပုဂၢိဳလ္မွာ ယေန႔ေခတ္တြင္ ဂႏၱ၀င္ေတးသြားမ်ား တီးခတ္ေနၾကေသာ ဂစ္တာသမားမ်ား အတြက္ စတင္လမ္းေဖါက္ခဲ့သူ ဆည္းကပ္အတုယူစရာ ကနဦးဆရာႀကီးအျဖစ္ ထိုက္တန္စြာ အေလးထား ဂုဏ္ျပဳ စံတင္ထားၾကရသည့္၊ နည္းစံနစ္ပိုင္းမ်ားႏွင့္ ဂစ္တာေတးစုေပါင္း မ်ားစြာကိုဖန္တီးခဲ့သည့္၊ အေရးပါေသာ မွတ္တမ္း၀င္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားထဲမွတစ္ဦးျဖစ္သူ 'ဖရန္စစၥကို တာရီဂါ (၁၈၅၂-၁၉၀၉)' (Francisco Tárrega) ပင္ျဖစ္သည္။ သူ႔အား အလြန္လက္ရာေျမာက္၍ အေသသပ္အလွပဆံုးေသာ သံစဥ္မ်ားကို တီးခတ္ခဲ့သူ၊ သူ၏ေတးဖြဲ႔သီကံုးမႈမ်ားအျပင္ အျခားတူရိယာ ေတးသြားမ်ားအား ဂစ္တာျဖင့္ ျပန္လည္ဆန္းသစ္ တီးခတ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ကာ ဂစ္တာ၏ အရာေရာက္မႈစြမ္းရည္ အားလံုးကို ေဖၚထုတ္ ျပသႏိုင္ခဲ့သူ ဟူ၍ ၫႊန္းဆိုၾကေပသည္။ သူ၏ထူးခြ်န္ေျပာင္ေျမာက္ေသာ တီးခတ္မႈမ်ား၊ တီးခတ္မႈနည္းစံနစ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ ဆန္းသစ္ တီထြင္မႈမ်ား၊ သူ၏ ဂီတသံစဥ္ေတးခ်င္းဖြဲ႔သီမႈမ်ား ႏွင့္ အျခားတူရိယာမ်ားအတြက္ ေရးသားသီကံုး ဖြဲ႔ဆိုခဲ့ေသာ ေတးသြား၊ ေတးခ်င္းမ်ားကို ဂစ္တာျဖင့္ ျပန္လည္ဆန္းသစ္တီးခတ္မႈမ်ား (Transcriptions) မွာ ယေန႔ေခတ္ ဂႏၱ၀င္ဂီတပြဲႀကီးမ်ား၌ ဂစ္တာအား ေနရာေပးခံရမႈႏွင့္ အေလးအျမတ္ျပဳခံရမႈတို႔၏ အေျခခံအုတ္ျမစ္ေကာင္းမ်ားပင္ ျဖစ္ေပသည္။ သူ႔စြမ္းရည္မ်ားမွ တစ္ဆင့္ ဂစ္တာ၏စြမ္းေဆာင္ရည္မွာ အျဖည့္ခံ ေနာက္ခံတီးခတ္ေပးရေသာ တူရိယာ သက္သက္ထက္ မ်ားစြာပိုမို သာလြန္ေၾကာင္း ေတးျပဳ ဆရာမ်ားႏွင့္ အတီးသမားမ်ား သိ႐ွိနားလည္သေဘာေပါက္လာၾကသည္။ 'အိုင္းဆက္ အယ္လ္ဘင္းနစ္ဇ္' (Issac Albeniz) မွ သူေရးသား တီးခတ္ ခဲ့ေသာေတးခ်င္းအခ်ိဳ႕ကို 'ဖရန္စစၥကို တာရီဂါ' က ဂစ္တာျဖင့္ ျပန္လည္ဆန္းသစ္ တီးခတ္ တင္ဆက္မႈကို ၾကားၿပီးသည့္ေနာက္၀ယ္ သူကိုယ္တိုင္ စႏၵယားျဖင့္ တီးခတ္ထားေသာ မူရင္းေတးခ်င္းမ်ားထက္ပင္ ပိုမို ႏွစ္သက္ မိေၾကာင္း ထုတ္ေဖၚေၾကျငာ ခဲ့ရသည္အထိပင္ျဖစ္သည္။

'ဖရန္စစၥကို တာရီဂါ' ၏ လက္ရာေတးခ်င္းမ်ားကို သူ႔တပည့္ႀကီးမ်ားထဲမွ 'မစ္ဂဲလ္လိုဘက္' (Miguel Llobet) (ေဘးပံု) ႏွင့္ 'အမ္မီလီယို ပူေယာလ္' (Emilio Pujol) တို႔က အထူးတလည္အေမြဆက္ခံ၍ ဆက္လက္ျပန္႔ပြားေအာင္ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ထူးခြ်န္ေျပာင္ေျမာက္ေသာ ပါရမီ႐ွင္ဂစ္တာသမား တစ္ဦးျဖစ္သူ၊ သူ၏ေခတ္တစ္ေခတ္ ထူေထာင္သြားႏိုင္ခဲ့ေသာ ဒ႑ာရီ ဂစ္တာ သမား အျဖစ္ပင္ တင္စားေခၚဆိုသမႈျပဳၾကရသည့္ 'အင္ဒေရ ဆီဂိုးဗီးယား (၁၈၉၃-၁၉၈၇)' (Andrés Segovia) က မြန္းမံ ျဖည့္စြက္ခဲ့ေပေသးသည္။ ထိုမွ်သာမက ယေန႔ ေရာ့ခ္ ႏွင့္ မက္တယ္လ္ ဂစ္တာသမားမ်ား တြင္က်ယ္စြာသံုးစြဲေနၾကေသာ (Tapping) ဟုေခၚသည့္ ႀကိဳးကိုလက္ခတ္ျဖင့္မခတ္ဘဲ ညာလက္ျဖင့္ လက္ကြက္မ်ားအေပၚ တိုက္႐ိုက္ ဖိေတာက္ကာ အသံထြက္ေစေသာ နည္းစံနစ္၏ အေျခခံကို စတင္တီထြင္ေပးခဲ့သူမွာ 'အင္ဒေရ ဆီဂိုးဗီးယား' ပင္ျဖစ္ေပသည္။ (ထိုနည္းကို ကမၻာေက်ာ္ ေရာ့ခ္ဂီတအဖြဲ႔မ်ားျဖစ္သည့္ 'မစၥတာဘစ္' (Mr. Big) မွ ေဘ့စ္ဂစ္တာသမား 'ဘီလီ႐ွီဟင္န္' (Billy Sheehan) ႏွင့္ 'ဗင္ေဟလင္' (Van Halen) အဖြဲ႔မွ လိဒ္ဂစ္တာသမား 'အက္ဒီဗင္ေဟလင္' (Eddie Van Halen) တို႔ တြင္က်ယ္စြာသံုးစြဲ ၍ နာမည္ေက်ာ္ လူႀကိဳက္မ်ားေစခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ 'မဇိၩမလိႈင္း' အဖြဲ႔မွ လိဒ္ဂစ္တာသမား 'အကယ္ဒမီေဇာ္မ်ိဳးထြဋ္' က 'ခင္ေမာင္တိုး' ၏ 'မ်က္သြယ္' စီးရီးမွ 'ရတနာသူ' သီခ်င္းတြင္ ထိုနည္းစံနစ္ကိုစတင္သံုးစြဲ တီးခတ္ခဲ့သည္ ဟုဆိုၾကပါသည္။)
ထိုဂစ္တာပညာ႐ွင္ႀကီး၏မေမာတမ္းေဆာင္႐ြက္ခဲ့မႈေက်းဇူးတရားေၾကာင့္ပင္ ယခုအခါ ဂႏၱ၀င္ဂစ္တာသည္ ကမၻာအႏွံ႔အျပား႐ွိ ပြဲေဆာင္ခန္းမႀကီးမ်ားအတြင္း ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္ပြဲေပါင္းမ်ားစြာတို႔တြင္ ပရိႆတ္မ်ားစြာတို႔၏ ႏွလံုးသားကို ဆြဲငင္ ၫိႇဳ႕ယူ ဖမ္းစားလ်က္၊ ေတးျပဳဆရာမ်ားႏွင့္ အတီးသမားမ်ားတို႔၏ လိုလားႏွစ္သက္စြဲလမ္းမႈကို သမိုင္းတြင္မည္သည့္ ေခတ္အခါႏွင့္မွ် မတူေအာင္ ရ႐ွိလွ်က္ ႐ွိေနေပေတာ့သည္။